Bitcoins in uw nalatenschap
Bitcoins (of andere cryptovaluta’s) in een nalatenschap kunnen tot serieuze problemen leiden. Als u bitcoins verwacht na te laten, is het raadzaam om tijdig iets te regelen.
In de eerste plaats is het belangrijk dat uw erfgenamen (of de executeur van uw nalatenschap) de feitelijke beschikkingsmacht over uw bitcoins kunnen krijgen. Als u de bitcoins in eigen beheer hebt (op een wallet), is er immers geen bank of andere beherende partij die de bitcoins na uw overlijden aan uw erfgenamen kan afgeven. Als u op dit punt vooraf geen maatregelen treft, staan uw bitcoins mogelijk voor altijd vast en zullen uw erfgenamen daarover niet kunnen beschikken.
In de tweede plaats is het van belang om in uw testament rekening te houden met het zeer volatiele karakter van bitcoins. Tussen het moment dat u overlijdt en het moment dat de nalatenschap aan de legatarissen en erfgenamen ter beschikking wordt gesteld, kan de waarde van uw bitcoins aanzienlijk in waarde dalen. Dit kan tot problemen leiden indien u in uw testament bijvoorbeeld een geldbedrag ter grootte van een percentage van het saldo van uw nalatenschap hebt gelegateerd. Als uw testament ten aanzien van uw bitcoins geen specifieke regeling bevat, kan dat tot een ongewenste uitkomst leiden als de bitcoinkoers na uw overlijden plotseling hard stijgt of daalt.
Als u een executeur of bewindvoerder benoemt in uw testament, is het bovendien raadzaam om ook voor hen duidelijke bepalingen op te nemen. Met name om het risico te beperken dat deze beheerder van uw vermogen aansprakelijk wordt gesteld als de bitcoins na uw overlijden in waarde dalen. Ook moet u stilstaan bij de problematiek van de rekening en verantwoording. Anders dan bij een bank- of effectenrekening zijn er immers geen afschriften waarmee de executeur kan laten zien wat er ten tijde van het overlijden aan bitcoins was en wat er nadien mee is gebeurd. Weliswaar zijn alle transacties vastgelegd in de blockchain, maar als u bijvoorbeeld meerdere wallets hebt, kunnen er transacties buiten beeld blijven.
Een ander punt om bij stil te staan is de erfbelasting. Op grond van art. 21 lid 1 Successiewet 1956 wordt de erfbelasting immers gebaseerd op de waarde die uw bitcoins hebben op het moment van uw overlijden. Tegen de tijd dat de aanslag erfbelasting moet worden betaald (vaak pas vele maanden na uw overlijden), kan die waarde echter aanzienlijk zijn gedaald. Het is belangrijk dat uw executeur dit risico begrijpt en direct na uw overlijden een deel van uw bitcoins te gelde kan maken.
Dit zijn slechts enkele juridische en praktische aandachtspunten bij een nalatenschap die bitcoins bevat. Dijkman & van Doorn notariaat – estate planning kan u op dit punt adviseren. Niet alleen indien er bitcoins tot uw vermogen behoren, maar ook als u als executeur of bewindvoerder wordt geconfronteerd met een nalatenschap die (mogelijk) bitcoins bevat. In dat geval is het raadzaam om zo spoedig mogelijk de risico’s te inventariseren om vervelende verrassingen te voorkomen.