Kan ik mijn kind onterven?

Ja, u kunt een kind onterven. Maar uw kind hoeft daar geen genoegen mee te nemen. Hij kan namelijk aanspraak maken op zijn legitieme portie. In dat geval verkrijgt uw kind geen bezittingen uit uw nalatenschap, maar een geldvordering. De hoogte van die geldvordering is van veel factoren afhankelijk.

Termijn

Als u een kind onterft, verkrijgt hij niets uit uw nalatenschap, tenzij hij binnen vijf jaar na uw overlijden aanspraak maakt op zijn legitieme portie. Uw erfgenamen kunnen die termijn verkorten door aan het onterfde kind een redelijke termijn te stellen waarbinnen hij moet verklaren of hij aanspraak maakt op zijn legitieme portie. Laat het kind de vijf jaar of de gestelde termijn verstrijken, dan is zijn recht vervallen. Zelfs als hij van uw overlijden niet op de hoogte was.

Wat is de legitieme portie?

De legitieme portie is – kort gezegd – een geldbedrag dat gelijk is aan de helft van wat uw kind volgens de wet zou erven indien u geen testament zou hebben gemaakt.

Om te voorkomen dat de legitieme portie eenvoudig zou kunnen worden omzeild, wordt hierbij niet uitgegaan van uw werkelijke nalatenschap, maar van wat u nagelaten zou hebben indien u bepaalde giften niet zou hebben gedaan (art. 4:67 BW). Omgekeerd worden giften die u aan het onterfde kind hebt gedaan in mindering gebracht op zijn legitieme portie (art. 4:70 BW).

Recht op gegevens en stukken

Uw erfgenamen moeten aan het onterfde kind (ook wel legitimaris genoemd, niet te verwarren met legataris) alle informatie verstrekken die hij nodig heeft om zijn legitieme portie te kunnen berekenen (art. 4:78 BW). Hierbij valt te denken aan de aangifte erfbelasting, de aangifte inkomstenbelasting en uw bankafschriften. Omdat de legitieme portie “dwingend recht” is, kunt u daar weinig tegen doen.

Wanneer is de legitieme portie opeisbaar?

In beginsel kan het kind zijn legitieme portie een half jaar na uw overlijden opeisen. U kunt in uw testament echter bepalen dat de legitieme portie pas opeisbaar is als ook uw partner is overleden. Volgens de wet wordt uw partner alleen beschermd door deze bepaling als u elkaars echtgenoot of geregistreerd partner bent of als u een notarieel samenlevingscontract hebt gesloten én een gemeenschappelijke huishouding voert. Ook als de legitieme portie niet opeisbaar is, zal uw partner mee moeten werken aan het vaststellen van de hoogte van de geldvordering van de legitimaris.

Terugdraaien van een onterving

Het onterven van een kind is een ingrijpend besluit. Indien u na het maken van uw testament van gedachten verandert, kunt u de onterving alleen ongedaan maken door een nieuw testament te maken. Uiteraard is daarvoor wel een voorwaarde dat u op dat moment nog voldoende wilsbekwaam bent om de gevolgen van dat nieuwe testament te overzien.

Kleinkinderen

Een kleinkind kan geen aanspraak maken op de legitieme portie, tenzij uw kind van wie het kleinkind afstamt vóór of gelijktijdig met u is overleden. Voor achterkleinkinderen geldt dat zowel uw kind als uw kleinkind van wie hij afstamt moeten zijn overleden.

De regels mb.t. de legitieme portie zijn behoorlijk ingewikkeld. Deze pagina bevat slechts enige algemene informatie. Allerlei nuances zijn achterwege gelaten omwille van de leesbaarheid.